Algemene regels

In geval van schenking geldt in Nederland een algemene schenkingsvrijstelling van € 2.418,- (vrijstelling 2023). Boven dit bedrag heft de Belastingdienst in principe 30% Schenkbelasting.

Bij echtscheiding kan het tarief van 30% worden verlaagd naar 10%. Schenk je bij je echtscheiding aan de ander (de ander krijgt meer mee uit de boedel dan waar hij of zij formeel recht op heeft), dan geldt dus een vrijstelling van € 2.418,- en wordt daarboven belasting geheven tegen 10%.

Verhoogde vrijstelling

De schenkingsvrijstelling van € 2.418,- kan bij echtscheiding in sommige gevallen verhoogd worden tot € 28.947,-. Belangrijkste voorwaarde daarbij is dat je de schenking gebruikt ten behoeve van een eigen woning. Deze vrijstelling was veel hoger, maar is in 2023 beperkt. In 2024 zal de verhoogde vrijstelling volledig verdwijnen.

Een paar voorbeelden

Echtelijke woning met overwaarde
Je gaat scheiden en er is een gezamenlijke koopwoning. Je neemt de woning over bij de echtscheiding, maar bent niet in staat de overwaarde te financieren en je ex-partner de helft van de overwaarde uit te keren. Gelukkig is je ex-partner bereid mee te werken en geen (of maar gedeeltelijk) aanspraak te maken op de helft van de overwaarde. Daardoor ben je alsnog in staat de woning over te nemen en de financiering rond te krijgen. Dit levert in principe een schenking op ter hoogte van het niet uitbetaalde bedrag. Als aan alle voorwaarden van de Belastingdienst wordt voldaan, kun je op deze schenking de verhoogde schenkingsvrijstelling toepassen. De overwaarde van je ex-partner wordt aan jou geschonken en blijft in de woning.

Echtelijke woning met onderwaarde
In het tweede voorbeeld is ook sprake van een koopwoning, maar nu heeft de woning een onderwaarde. Je neemt de woning over en zou eigenlijk de helft van de onderwaarde moeten ontvangen van je ex-partner. Je besluit om de helft van de onderwaarde niet van je ex-partner te claimen zodat hij of zij een nieuwe start kan maken zonder al te veel financiele hindernissen. Ook dan is sprake van een schenking, maar nu aan de ander. Deze schenking wordt niet besteed aan de echtelijke woning die je hebt overgenomen. Immers, de schenking is gedaan aan de ander en niet aan jou. In dit geval kan de verhoogde vrijstelling worden toegepast indien je ex-partner een woning koopt. Het niet claimen van de helft van de onderwaarde helpt de ander bij het aanschaffen van een woning. Indien de fiscus je situatie goedkeurt, kun je ook hier de verhoogde vrijstelling toepassen.

Alle voorwaarden op een rij

Op de website van de Belastingdienst staan alle voorwaarden om gebruik te kunnen maken van de verhoogde vrijstelling.

Belangrijkste voorwaarden:

• de ontvanger van de schenking is jonger dan 40;
• de schenking wordt gebruikt ten behoeve van een eigen woning;
• je gebruikt de schenking uiterlijk binnen twee kalenderjaren na  de schenking;
• je doet aangifte van de schenking en vraagt vrijstelling aan.